امروز در سایه گسترش روزافزون مجتمع‌های نوین تجاری در مشهد مقدس، راسته بازارها یا همان بازارهای سنتی در سایه محاق قرار گرفته‌اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، از سالیان دور مشهد همواره مقصد بسیاری از مسافران و گردشگران بوده و خرید سوغاتی از این کلانشهر مذهبی به عنوان حلقه‌ای جداناپذیر برای مسافران این شهر مطرح است.
سابقه و قدمت بازار در مشهد و اطراف بارگاه منور حضرت ثامن الحجج(ع) از دوره تیموریان به عنوان راسته بازار در اطراف حرم رضوی وجود داشته که یک سر این بازار به حرم رضوی ختم می‌شد که به آن بازار بزرگ می‌گفتند و این بازار در دوره صفویه رونق بیشتری به خود گرفت.
از مهمترین بازارهای قدیمی مشهد می‌توان به بازار امام رضا(ع)، راسته فرش فروش‌ها، عباس قلی خان و سرشور اشاره کرد که این بازارها در ایام مختلف سال میزبان زائران رضوی است که هر کدام از این بازارها به سوغات و کالایی معروفند؛ زرشک و زعفران، تسبیح و انگشتر در بازار امام رضا، قالی‌های خوش نقش و نگار در راسته فرش فروش‌ها و لوازم صوتی و تصویری در بازارچه عباس قلی خان عرضه می‌شود.
بازار گردی و خرید بخشی از جذابیت‌های سفر است اما وجود بازارهای سنتی و مدرن متعدد در مجاورت یکدیگر به‌ویژه در خیابان‌های منتهی به بارگاه منور رضوی نگین طلایی مشهد را به محاصره خود درآورده است.
بنابراین وجود بازارهای سنتی و مدرن متعدد در مجاورت یکدیگر به‌ویژه در خیابان‌های منتهی به بارگاه رضوی چشم هر زائر و مجاور را خیره کرده و سبب شده بسیاری از زائران و مسافران بیشترین وقت خود را در مجتمع‌های تجاری ساخته شده در جوار بارگاه منور رضوی بگذرانند.
مراکز خرید مشهد
انواع مجتمع‌های تجاری در اطراف حرم مطهر رضوی
در دهه اخیر احداث مجتمع‌های تجاری مدرن در کنار بازارهای سنتی مشهد به شدت در خیابان‌های اطراف حرم رشد داشته که همین مسئله سبب شده تا حرم رضوی در محاصره انواع مجتمع‌های تجاری قرار گیرد.
وجود بازارهای و مجتمع‌های تجاری مختلف در مجاورت یکدیگر و فاصله‌های بسیار نزدیک به یکدیگر در خیابان‌های منتهی به بارگاه مطهر رضوی سبب شده تا بسیاری از زائران مشهد را به بازار بشناساند و کمتر با اماکن تاریخی و گردشگری این شهر آشنا باشند.
همین مسئله سبب شد تا با برخی از همشهریان مشهدی و زائران بارگاه منور رضوی را در رابطه وجود تعدد بازار در چهار مسیر اصلی منتهی به حرم رضوی را جویا شویم.
در همین راستا ابراهیم دگران، فروشنده نقره در بازار رضای مشهد گفت: 90 درصد کار ما با زائران است و 70 درصد افرادی که به مشهد سفر می‌کنند و مهمترین هدفشان زیارت است اما همین افراد وقت بسیاری را دربازارهای اطراف حرم می‌گذرانند.
وی با بیان اینکه در طول روز بارها و بارها افراد را در این بازار رفت و آمد می‌کنند، افزود: بارها شاهد بوده‌ایم زائری که یک هفته در این شهر اقامت دارد چندین بار به بازار مراجعه کرده است.
تقسیم بازارهای مشهد به دو دسته سنتی و لوکس
این فروشنده بازار رضا با اشاره به اینکه شاید زائری که به مشهد می‌آید تنها یک روز از مدت حضور خود را اختصاص به بازدید از ییلاقات اطراف مشهد اختصاص دهد، عنوان کرد: در حال حاضر بازارهای این شهر به دو دسته تقسیم شده است بازارهای سنتی و بازارهای لوکس همچون پاساژهای خیابان 17 شهریور، قسطنطنیه، امید، آرمان، الماس شرق وغیره تقسیم شده است.
دگران با تاکید بر اینکه 80 درصد وقت زائر و مسافری که به مشهد سفر می‌کند در بازار می‌گذرد، بیان کرد: زائرانی که مشهد سفر می‌کنند چه زائر ایرانی و چه زائرانی کشورهای حوزه خلیج فارس زمان خود را تقسیم می‌کنند تا در زمان‌های مختلف در اماکن مختلف باشند تا از مدت حضور خود در این شهر استفاده بهینه کنند.
وی گفت: یکی از دلایلی که سبب شده تا بیشتر مسافران و زائران وقت خود را بازارها بگذرانند وجود راهنمایانی است که به صورت درصدی با فروشندگان مجتمع‌های تجاری مشترک کار می‌کنند.
این شهروند مشهدی با انتقاد نسبت به اطلاع رسانی ضعیف مسئولان گردشگری استان گفت: بسیاری از زائرانی که برای خرید به این مکان مراجعه می‌کنند از فروشندگان آدرس اماکن گردشگری، رستوران‌های خوب شهر را می‌گیرند.
وی با بیان اینکه بسیاری از افرادی که به عنوان راهنما در تورهای گردشگری حضور دارند، تنها به دلیل تسلط فرد به زبان مثلا عربی یا انگلیسی است، افزود: متاسفانه این افراد هیچ آگاهی و اطلاعات در رابطه با مکان تاریخی یا مکان گردشگری که مسافر را می‌برند، ندارند.
خانم سعادت که به همراه همسرش چند روزی مهمان مشهد هستند و از اصفهان به این شهر سفر کرده‌اند، گفت: متاسفانه قیمت‌های اجناس و سوغات‌های بازارهای اطراف مشهد بسیار بالا است.
این زائر اصفهانی در رابطه با کیفیت اجناس موجود در بازارهای اطراف حرم رضوی گفت: اجناس موجود در بازار کیفیت خوبی ندارند و ساعت‌ها باید برای پیدا کردن جنس مطلوب خود باید زمان صرف کرد.
سعادت با بیان اینکه کالاهای موجود در بازار مشهد به ویژه بازار پوشاک راضی‌کننده نیست، بیان کرد: جنس پوشاک موجود در بازارهای حرم رضوی به هیچ عنوان خوب نیست.
محمد حسنی زائری از تهران است که در رابطه با وضعیت بازارهای مشهد گفت: متاسفانه بازارها منسجم نیستند و بازاری مشخص برای خرید یک کالای خاص ندارد. در بازارهای مشهد همه چیز موجود است از سوغات این شهر گرفته تا پوشاک، اسباب‌بازی، عکاسی، پارچه فروشی که این مسئله هم قوت و هم ضعف محسوب می‌شود.
وی تصریح کرد: وجود انواع مغازه در کنار یکدیگر به زائر برای برطرف‌کردن نیاز بسیار کمک می‌کند اما همین تنوع سبب سردرگمی زائر هم می‌شود.
مراکز خرید مشهد
احداث انواع مجتمع‌های تجاری در یک خیابان ضعف است
این زائر بارگاه رضوی معتقد است احداث انواع مجتمع‌های تجاری و بازار در یک خیابان یک ضعف است چراکه این بازارها به گونه‌ای اشباع شده و هیچ تنوعی در بازارها و اجناس مشاهده نمی‌شود.
حسنی با بیان اینکه کیفیت اجناس بازار را پایین دانست و گفت: قیمت اجناس در مشهد تفاوتی با تهران ندارد اما از نظر کیفیت بسیار با یکدیگر متفاوت است.
این زائر بارگاه منور رضوی در رابطه با مدت زمانی که در بازار می‌گذراند، بیان کرد: روزی تقریبا سه ساعت در بازارهای اطراف حرم وقت می‌گذارم و به اعتقاد من فردی که می‌خواهد سوغات بخرد باید سوغاتی اصیل همان شهر را بخرد مثلاً خرید پوشاک از مشهد به عنوان سوغات حکایت زیره به کرمان بردن است.
راه اندازی پاساژهای مختلف سبب شده از رونق بازار کاسته شود
همچنین حسین براتی یکی از فروشندگان پارچه در یکی از بازارهای اطراف حرم رضوی گفت: ساخت انواع بازار در کنار یکدیگر برای زائر خوب است. احداث و راه‌اندازی پاساژهای مختلف سبب شده وضعیت کاسبی راکد و از رونق بازار کاسته شود.
براتی خاطرنشان کرد: زائری که پنج روز در مشهد اقامت دارد، 2 تا 3.5 روز خود را در بازار صرف خرید می‌کند. برای معرفی مشهد به عنوان شهری زیارتی و گردشگری باید اطلاع رسانی بیشتری صورت گیرد تا زائر بیشترین وقت خود را در مراکز خرید نگذارد.
وجود اجناس رنگارنگ و متنوع در بازارهای پیرامون مضجع شریف امام رضا(ع) سبب شده تا بسیاری از مسافران مدت زمان بسیاری را در بازار بگذرانند اما این وقت گذاشتن‌ها نیاز زائر را برآورده نمی‌کند چراکه در بازار اجناس تکراری، نامرغوب و چینی بسیار موجود است.
با توجه به اینکه مشهد از جمله شهرهای زائرپذیراست و هرساله به تعداد زائران این شهر افزوده می‌شود، نیاز است تا اطلاع رسانی در رابطه با معرفی مراکز گردشگری، ساماندهی مراکز خرید، ارتقاء فرهنگ میزبانی، زیبا سازی و نظافت شهری بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد تا زائران با شهری زیارتی و زیبا متناسب با شان بارگاه منوررضوی روبه رو شوند. |
